De familie van per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS) staat onder streng toezicht. In de Verenigde Staten gaat in 2026 een rapportageregel gelden terwijl Europa sinds begin vorig jaar overweegt om deze stoffen industrieoverschrijdend te verbieden. De gevolgen van een dergelijk verbod op fluorpolymeren geeft drastische gevolgen voor veel industrieën. Maar wat voor uitdagingen ontstaan er bij de zoektocht naar geschikte vervangers?
PFAS-verbod
Het Fraunhofer Institute for Mechanics of Materials (IWM) onderzocht in samenwerking met materiaaldeskundigen van de Freudenberg Group de gevolgen van een PFAS-verbod.
Vanaf januari 2026 geldt er een rapportageregel voor Amerikaanse bedrijven die tussen 2011 en 2022 PFAS produceerden in de VS of het importeerden. Daaronder vallen ook halffabricaten of eindproducten die PFAS bevatten. Individuele staten beginnen ook het gebruik van PFAS te beperken of rapportage te eisen. Het toepassingsgebied en de tijdschema’s verschillen aanzienlijk van staat tot staat.
Bezwaar
Op 7 februari 2023 publiceerde het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) een voorstel voor een alomvattend verbod op PFAS. De betrokken bedrijven en organisaties kregen de kans om voor eind september 2023 feedback te geven over de mogelijke wetenschappelijke en sociaaleconomische gevolgen van een dergelijke wetgeving. Meer dan 4.400 belanghebbenden leverden meer dan 5.600 opmerkingen en aanvullende informatie. Ook Freudenberg Sealing Technologies stuurde een bijdrage voor deze raadpleging. “Wij steunen de doelstellingen van de Europese Green Deal en de Chemicals Strategy for Sustainability. Maar tegelijkertijd vragen we om een meer gedifferentieerde en meer risicogebaseerde benadering van de chemische regelgeving dan is gepland voor PFAS.” Zo vat Dr. Ruth Bieringer, Vice President of Technology & Innovation het standpunt van het bedrijf samen.
Alternatieven
De onlangs gepubliceerde studie van Fraunhofer IWM, ‘Replacement of Polymeric PFAS in Industrial Applications with Harsh Environments’ onderstreept de onmisbaarheid van met name fluorpolymeren vooral in de afdichtingsindustrie. De stoffen zitten in talloze toepassingen, waaronder compressoren, motoren, transmissies, aandrijfsystemen maar ook in de hydraulica en de voedingsmiddelen- en drankenindustrie. Fluorpolymeren genieten vaak de voorkeur wanneer afdichtingen aan meerdere eisen moeten voldoen. Zoals een uitstekende weerstand tegen hoge temperaturen, compatibiliteit met smeermiddelen of voldoen aan strenge normen voor materiaal dat in contact komt met voedingsmiddelen. Als andere voorbeelden noemt het bedrijf: een hoge weerstand tegen agressieve reinigingsprocessen en een minimale absorptie en overdracht van aroma’s. Maar de kostbare fluorpolymeren genieten ook de voorkeur voor toepassingen waarbij hun prestaties die van economischere polymeren overtreffen.
De auteurs van het onderzoek, dat je hier kunt downloaden, concluderen dat een volledige vervanging van PFAS in de afdichtingsindustrie op dit moment niet kan. Zeker niet zonder significante verliezen in materiaaleigenschappen, prestaties en levensduur van producten. Gezien de diversiteit van meer dan 10.000 PFAS-verbindingen pleiten ze voor een gedifferentieerde en op feiten gebaseerde discussie over het reguleren van deze klasse stoffen.
Levenscyclusanalyse
Dr. Raimund Jaeger, hoofd van de business unit Tribologie bij Fraunhofer IWM, legt het uit. “Vanuit ons perspectief is het beoordelen van de levenscyclus van fluorpolymeren, die worden beschouwd als ‘polymeren van gering belang’, een geloofwaardige methode voor het realistisch evalueren van potentiële risico’s voor de menselijke gezondheid en het milieu. Alle bij dit onderzoek betrokken belanghebbenden delen unaniem de mening dat de veilige productie en verwijdering van polymere PFAS van cruciaal belang is. Zolang er voorzorgsmaatregelen worden genomen om schadelijke gevolgen voor het milieu te voorkomen, moet het industriële gebruik van fluorpolymeren mogelijk blijven.”
Een definitieve tijdlijn voor de invoering van een Europese PFAS-regelgeving ligt er nog niet. Toch bereidt de industrie zich al voor op mogelijke veranderingen. Bij Freudenberg Sealing Technologies draait de zoektocht naar alternatieven op volle toeren. Ondanks de huidige onmisbaarheid van fluorpolymeren. “Onze unieke expertise in het ontwikkelen van polymeermaterialen zoals elastomeren en thermoplasten voor industriële behoeften met hoge prestaties leverde al baanbrekende technologieën op. Dat motiveert onze materiaalexperts om door te gaan met het creëren van innovatieve oplossingen voor toekomstige uitdagingen”, aldus Bieringer.
