Op 11 december 2024 hield het platform Professioneel Afvalwatertransport (PAT) een kennis- en netwerkdag. Bert Palsma, namens Stowa als initiator en programmaleider Cornelis de Haan startten de dag. ‘We zijn al even bezig en de tijd breekt nu aan om door te pakken’.
Professioneel Afvalwatertransport
Organisatoren STOWA, Stichting RIONED, Deltares, Het Waterschapshuis en de Vereniging voor Zuiveringsbeheerders stelden als eerste een update samen. Programma Professioneel Afvalwatertransport 2024-2027: waar staan we nu en waar gaan we naartoe?
Want alle partijen, leidingbeheerders, van waterschappen tot aan gemeenten lopen tegen hetzelfde probleem aan: verandering in leidingen en de daarbij behorende risico’s. Waarom zou je dan het probleem alleen tackelen? Om hulp vragen staat helemaal niet gek, benadrukten diverse sprekers. Bovendien vragen het arbeidstekort, de toenemende digitalisering maar aan de andere kant verouderde infrastructuur, (ondergrondse) verstedelijking naast het aantal (bijna) incidenten en de lagere acceptatiegraad daarvan om professioneel beheer, kennis borgen en een gezamenlijke aanpak.
Inmiddels sloten bijna alle waterschappen en enkele gemeentes zich aan bij PAT waarbij vakmensen onderling samenwerken.
Praktijkvoorbeeld
Vervolgens kwamen er voorbeelden uit de praktijk en resultaten van verschillende projecten uit het PAT-programma langs.
Zo vertelde Erik Laurentzen (gemeente Arnhem) en Johan Post (partners4urbanwater) over hun praktijkonderzoek persleidinginsecties. Op een stuk grond bij winkelcentrum Kronenburg in Arnhem dat dusdanig op de schop moest dat onderzoek makkelijk kon plaatsvinden, beproefden partijen diverse inspectiemethodes. De Smartball van Xylem, de Aquarius van Aquaint en de Rosenxt 500-UT-V1.0. Ze lieten 11 december 2024 wat resultaten zien met de belofte dat ze op een volgende bijeenkomst nog wat meer meetwaarden prijs kunnen geven.
Data
Vervolgens begonnen Mark Lamers (WKIB), Audrey Verbeek (HWH) en Vivian Musters (WSHD) met een quiz om de zaal bewust te maken van het belang van de juiste data. Daarna vertelden ze over hun zoektocht naar juiste data en de signaal- en hulpkaarten die ze naar aanleiding van de diverse gesprekken samenstelden. Maar de eindconclusie luidt dat er nog een wereld te winnen valt. Ze roepen partijen op hun (data)behoeften te delen om de zoektocht te vergemakkelijken.
Jeroen Langeveld van partners4urbanwater presenteerde vervolgens een ‘Faalkansmodel persleidingen’. Daarin spelen uitloging, H2S-aantasting, schade van derden of ontluchters en onder- en overdruk een rol.
Femke Verhaart van Deltares en Thomas Staverman van Waternet gingen daarna nog in op het PAT-project ‘Goed huisvaderschap’. Vanuit interviews die ze hielden, destilleren zij wat goed huisvaderschap is en wat voor keuzes daarvoor moeten genomen. Dat moet uiteindelijk uitmonden in het goed afwegen van risico’s en prestaties versus doelen en effecten om zodoende de controle te behouden. Dit voor elkaar krijgen vereist onder andere voldoende kennis en een goede organisatiestructuur en -cultuur.
Leren van incidenten
Rien van Wanrooij, Cornelis de Haan en Francois Clemens gaven uitleg over de projectgroep ‘Leren van incidenten’. De uitdaging ligt hier bij het eerlijk delen en leren van elkaars ervaringen, zowel formeel als informeel. Helaas blijven sommige provincies nog ernstig leeg op de incidentenkaart….. Dus tijd voor het doorzetten van deze actie. En de pilot tot nu toe met 100 incidenten vormt een mooie start maar moet worden uitgebreid. Dus start januari 2025 een nieuwe inzamelronde die uiteindelijk moet resulteren in een rapport in maart 2025. Doel: in 2028 volledige grip op het werkproces en de bijbehorende IT.
Rick Jansen, Waterschap Rijn IJssel houdt niet van stil zitten en nam het initiatief tot de werkgroep tracé-integriteit. Rudi Zoet, Klexpert en Harry Lueb, Inspecteur Wibon Rijksinspectie Digitale infrastructuur sloten hier bij aan en wedijveren met Rick mee voor het verminderen van graafschades. Want ook hier ligt een gezamenlijk probleem van netbeheerders, grondroerders en opdrachtgevers.
’s Middags gingen de aanwezigen in kleine groepjes aan de slag met belangrijke vraagstukken en knelpunten voor de sector. Cornelis de Haan: “Daar gingen vakmensen en bestuurders positief met elkaar in gesprek om verbinding te leggen tussen de verschillende gezichtspunten. We kunnen de uitdagingen alleen samen te lijf gaan.”
Zie je ook allerlei complicaties op je persleiding en wil je actief bijdragen en leren van de al opgedane kennis? Schuif aan en praat een volgende keer mee.
CoP PAT
De Community of Practice (CoP) Professioneel Afvalwatertransport (PAT) bestaat uit vakmensen binnen de afvalwatersector die projecten initiëren en input leveren om vanuit de praktijk het afvalwatertransport verder te professionaliseren. Het Programma Professioneel Afvalwatertransport (PAT) is een praktijkgericht programma met als doel het beheer van het afvalwatertransport in Nederland zo te verbeteren dat het nu en ook in de toekomst is gewaarborgd. Belangrijk element daarin vormt de verbetering van de samenwerking tussen álle partijen die zich bezighouden met afvalwatertransport, zoals waterschappen, gemeenten, adviesbureaus, aannemers, inspectiebedrijven en kennisinstituten.
